25-Âlimlerin Zellelerini Delil Getirmek

25-Âlimlerin Zellelerini Delil Getirmek

Ömer radıyallahu anh şöyle demiştir: “İslam’ı şu üç şey yıkar: Âlimin zellesi, munafığın Kur’anı alet ederek tartışması ve saptırıcı imamlar”1

Mu’az b. Cebel radıyallahu anh de dedi ki: “Şu üç şeyden sakının! Âlimin sürçmesi,münafığın Kur’an ile(Kur’an’ı alet ederek)mücadelesi ve boyunlarınızı koparan dünya. Âlimin sürçmesine gelince; hidayet üzere olsa bile onu dininizde taklit etmeyin! Lakin ondan ümidinizi de kesmeyin. Münafığın Kur’an ile mücadelesine gelince; şüphesiz Kur’an, yolu aydınlatan bir fener gibidir. Bildiğinizi alın, bilmediğinizi alimine havale edin. Boyunlarınızı koparan dünyaya gelince; Allah kimin kalbini zengin kılmışsa işte gerçek zengin odur!”2

İbn Abbas radıyallahu anhuma da şöyle demiştir. “Hataları olan alime tabi olana yazıklar olsun.” Oradakiler: “Bu nasıl olur?” deyince o şöyle cevap verdi:

“Bir alim kendi görüşüne göre bir şey söyler. Sonra Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’den gelen ilim ona ulaşınca, hatalı olan görüşünden döner. Fakat kişi hala bu alimin hatalı görüşünü taklit etmeye devam eder. İşte böyle kimselere yazıklar olsun.”3

İbn Abbas radıyallahu anhuma insanlara hacda temettû yapmalarını emredince, birisi itiraz ederek şöyle dedi:

“Ebû Bekr ve Ömer (radıyallahu anhuma) temettû haccından yasaklıyorlardı.” Bunun üzerine İbn Abbas radıyallahu anhuma:

“Görüyorum ki, helak olacaklar. Ben Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem dedi diyorum, o ise Ebû bekr ve Ömer yasakladı diyor.”4

İbn Ömer radıyallahu anhuma insanlara temettu haccını emrederdi. Bazı insanlar Ömer radıyallahu anh’ın uygulamasını öne sürerek itiraz çoğaltınca İbn Ömer radıyallahu anhuma onlara şöyle dedi:

“Allah’ın kitabı mı uyulmaya daha layık yoksa Ömer mi?”5

Salim b. Abdillah b. Ömer diyor ki: “Mescidde İbn Ömer radıyallahu anhuma ile otururken Şamlılardan bir adam geldi ve ona hac zamanına kadar umreden faydalanmayı sordu. İbn ömer radıyallahu anhuma dedi ki: “Bu güzel bir şeydir.” Adam dedi ki:

“Ancak baban bunu yasaklıyordu.” Adama şöyle dedi:

“Yazıklar olsun sana! Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bunu yapmışken babam bunu yasaklasa, sen kimin Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in emrine mi, babamın yasağına mı uyarsın?” Dedi ki:

“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in emrine uyarım.” İbn Ömer radıyallahu anhuma, Adama dedi ki: “Haydi kalk, git.”6

İbn Abbas radıyallahu anhuma parmakların diyeti hakkında:

“Parmakların diyeti onar onardır” dedi. Mervan b. El-Hakem ona birini göndererek:

“Parmaklar hakkında onar onar diyeti mi fetva veriyorsun? Halbuki sana ömer radıyallahu anh’ın parmakların diyeti hakkında senin sözünün aksine fetvası ulaşmıştır” dedi. Bunun üzerine İbn Abbas radıyallahu anhuma şöyle dedi:

“Allah Ömer’e rahmet etsin. Rasulullahu sallallahu aleyhi ve sellem’in sözü, Ömer radıyallahu anh’ın sözünden uyulmaya daha latyıktır.7

1 Sahih mevkuf. Firyabi, Sıfatu’l-Munafıkin (s.49)

2 Sahih mevkuf. Laleka’i, es-Sunne, ( 1/116-117); Taberani, el-Evsat,(8/307); Darekutni, “İlel,(6/81); İbn Hazm, el-İhkam, (6/236); Ebu Nu’aym, Hilye, (5/97); ibn Asakir, (58/438)

3 Sahih mevkuf. İbn Abdilberr, Cami’u’l-Beyani’l-İlm, (12019); İbn Hazm, el-İhkam, (6/824); İbn Kayyım, İlamu’l-Muvakkı’in, (2/296, 4/54)

4 Sahih mevkuf. Ahmed (1/337) Ziyau’l-Makdisi, el-Muhtare (10/331) İbn Abdilberr Camiu Beyani’l-İlm (2/196) Hatib el-Fakih ve’l-Mutefekkih (373) İbn Hazm Haccetu’l-Veda (369)

5 Sahih mevkuf. Beyhaki (5/21); İbn Abdilberr, el-İstizkar (4/61); et-Temhid (8/210); İbn Hazm, el-İhkam (2/147).

6 Sahih mevkuf. Tahavi Şerhu Me’ani’l-Asar, (1/372); Ebu Ya’la (3/1317) Ahmed (no 5700) benzerini rivayet etmiştir. Tirmizi (2/82)

7 Sahih mevkuf. Beyhaki, (8/93); el-Elbani, İrvau’l-Galil (2271)